Een titel voor je thesis
Dus je proefschrift is bijna klaar en je moet een titel voor het boek bedenken. Meestal is het resultaat een lange wetenschappelijke titel, die zo nauwkeurig mogelijk beschrijft wat je hebt gedaan. En dan wil je een gaaf ontwerp, dus vraag je aan je ontwerper:
Beste ontwerper, mijn proefschrift is klaar! Kun je alsjeblieft een geweldige typografische omslag maken? Dit is de titel:
Constructing imaginative aesthetic and compelling visualizations of methodically ascertained scientific interpretations for a PhD thesis: an explorative study"
Misschien slaagt de ontwerper er op de een of andere manier in. Maar het had er veel beter uit kunnen zien (en beter kunnen functioneren) als het proefschrifft bijvoorbeeld deze titel had gekregen:
How to design a thesis cover?
Van lang naar kort
Na al die jaren hard werken verdient je proefschrift een goede titel, net zoals het een prachtige omslag verdient.
Een goede titel komt niet altijd 'zomaar' bij je op. Het is nuttig om even stil te staan bij het waarom van je boek. En bij het waarom van je titel. Ook kun je jezelf een paar goede vragen stellen, voordat je kiest tussen die zin van 20 woorden, of broeden op een korte & krachtige titel. Zorg voor een titel die matcht met jouw professionaliteit. Een titel die laat zien dat je tot de kern kunt komen.
Hieronder een voorbeeld van een omslag ontwerp waarbij - op het laatste nippertje, en met hulp van een ontwerper(s vriend) - de titel van een thesis is veranderd van lang naar kort. Van saai naar interessant. En van praktisch onmogelijk om echt mooi vorm te geven, naar een charmant omslag ontwerp.
Wat wil je bereiken? En wie?
Hieronder een paar redenen om je proefschrift te laten printen (niet persé in deze volgorde):
- Je wilt een bijdrage leveren aan de vooruitgang van de wetenschap.
- Je boek is er om te vieren dat je eindelijk klaar bent
- Je wilt je begeleiders trots maken
- Je wilt dat je vrienden en familie je werk waarderen
- Je wilt laten zien wat je hebt bereikt
- Je wilt het gebruiken als indrukwekkend visitiekaartje voor toekomstige banen.
En voor wie is je proefschrift precies bedoeld? Met andere woorden: wie is de doelgroep? Je kunt hierbij denken aan:
- Jijzelf
- je universiteit
- je vrienden en familie
- (oud)collega's
- (nieuwe) wetenschappelijke relaties
- In sommige werkvelden is de publicatie van je proefschrift een primaire manier om de wetenschappelijke resultaten naar buiten te brengen.
Voor veel wetenschapsgebieden bestaat een aanzienlijk deel van je publiek uit mensen die (nog) niet bekend zijn met je onderzoeksresultaten. Dit is dan ook vaak de reden om te denken dat een lange uitgebreide titel beter is. Maar die gedachte klopt niet.
Wat is het doel van de titel?
De titel van het boek is (meestal) het eerste wat mensen zien. Die titel maakt daarmee de eerste indruk van je boek. Er zijn daarom meer dan voldoende redenen om te kiezen voor een goede, korte titel:
- Je boek valt meer op
- Het ziet er beter uit
- Roept bewustwording op (door bijvoorbeeld een statement)
- Het roept een vraag op
- Het maakt nieuwsgierig naar de inhoud
-
Het laat zien dat je een expert bent.
-
En bij een handelseditie van je proefschrift wil je zelfs dat de titel ervoor zorgt dat mensen
- het boek oppakken,
- geïnteresseerd raken
- en het kopen
Dat is precies wat je kunt bereiken met een goede korte & pakkende titel.
Aandacht trekken
Alle redenen hierboven waarom een goede korte titel beter is, gaan over het 'trekken van de aandacht'. Een groot deel van je publiek is (nog) niet bekend met je onderzoek. Maar je wilt dat ze dat zijn! Je wilt interesse wekken bij de experts in jouw vakgebied. En je wilt dat je familie en vrienden begrijpen waarom je het afgelopen jaar zo vaak afwezig bent geweest. Voordelen van een pakkende en korte titel:
- Het zorgt ervoor dat je publiek je boek wil lezen (of in ieder geval inzien). Het bedenken van een goede titel gaat daarom niet over het in één keer uitleggen van het hele verhaal. Het gaat erom de aandacht te trekken voor het verhaal dat je vertelt. Het gaat erom dat je boek opvalt. Het gaat erom nieuwsgierigheid op te wekken en de ‘behoefte om te lezen’ wakker te maken.
- Je komt tot de kern en weet te inspireren
- Je laat zien dat je een expert bent. Immers, het hoogste niveau van begrip is het vermogen om to-the-point te communiceren.
Een mooi omslagontwerp
En dan is er nog een pluspunt; Een goede titel ziet er cool uit. En het is leuk om te ontwerpen.
Ruimte in je ontwerp
Er is niet veel ruimte. Meestal is de afmeting van een proefschrift 17x24 cm. Gemiddelde marges voor een 'open' design: 2 tot 2.5 cm boven & buiten en 2.5 tot 3 cm onder, wat resulteert in een bladspiegel van 12 x 19,5 cm.
Dat is maar net wat groter dan bijvoorbeeld een gemiddelde volwassen mannenhand. Voor een plaatje én een titel.
Een korte titel zou natuurlijk veel beter werken in zo'n klein gebied dan de lange zin aan het begin van deze blog. Een ondertitel om meer van de context uit te leggen kan dan best wat langer zijn, omdat de lettergrootte daarvan een stuk kleiner is. Bijvoorbeeld:
Compelling covers
Visualizing scientific research on a thesis
Meer mogelijkheden
Het werken met een korte titel is erg leuk voor de ontwerper, omdat er meer ruimte is om te spelen met de typografie en compositie. Bijvoorbeeld wanneer de titel in een illustratie wordt geplaatst. Een titel kan zelfs onderdeel zijn van de illustratie.
En zoals eerder genoemd: een korte titel betekent dat je je onderzoek kunt ‘vertalen’ naar een begrijpelijke kernvraag of zin die de aandacht trekt. Dat maakt het voor de ontwerper ook gemakkelijker om een beeld van je onderzoek te krijgen. Een goede titel zorgt voor inspiratie.
Een verrassende zin of to-the-point titel is inspirerend en leuk om te ontwerpen:
Hoe pak je het aan?
Een korte en pakkende titel creëert inspiratie voor zowel de ontwerper als de lezers. Hopelijk ben je op het moment dat je dit leest nog niet helemaal klaar met het manuscript. Want je kunt het beste vroeg beginnen. Niet aan het einde van de wedstrijd, maar een heel eind voor de finish.
Stel de juiste vragen
Je wil de aandacht trekken met het omslag. De vragen die je jezelf moet stellen om tot een goede titel te komen zijn daarom:
- Wat is de algemene verklaring of vraag aan de basis van je onderzoek?
- Wat is het hoofdonderwerp waaraan je hebt gewerkt (dat kan zelfs maar één woord zijn)?'
- Is er een pakkende metafoor of
- is er een verrassende zin die je kunt gebruiken voor de context van je werk?
Een compacte ondertitel kan eventueel wat achtergrondinformatie toevoegen.
Maak een statement
Genuanceerd zijn is een zeer goede eigenschap voor een onderzoeker. Maar het helpt je niet bij het bedenken van een goede boektitel. Hiervoor zijn andere eigenschappen belangrijker.
- Het lef om minder genuanceerd te zijn.
- De moed om gedufde uitspraken te doen.
- Het vertrouwen om een statement te maken.
Hoe eng het ook mag lijken, je bent niet de enige. Voel je gesterkt in het besef dat velen jou zijn voor gegaan, ook al lijkt dat niet zo. En ook al vind je professor het wat lastig.
Neem de tijd
Hierboven had ik het over het vertrouwen hebben om een statement te maken. Om in feite tegen je natuurlijke neiging om genuanceerd te zijn in te gaan. En dat is precies de reden om over je titel na te denken lang voordat je hem naar de leescommissie stuurt. Omdat onderzoekers graag genuanceerd zijn, moet je waarschijnlijk flink doorzetten om het voor elkaar te krijgen.
Je leidinggevenden, en waarschijnlijk ook jijzelf, moeten aan het idee wennen. Dat kost tijd.
En dat geld ook voor het bedenken van een goede korte en pakkende titel. Net als de meeste dingen in onderzoek, heeft ook dit tijd nodig om zich te ontwikkelen.
Begin in jaar 2 of 3 van je onderzoek alvast na te denken over je titel. Zo geef je jezelf de tijd om het te laten rondcirkelen in je hoofd. Ook geef je jezelf de kans om iets te vinden dat precies past.
Schakel tijdig hulplijnen in
Natuurlijk verwacht niemand dat jij (of je professor) een gave hebt voor het bedenken van korte titels. Daarom laat je je creatieve vrienden/familie met je mee denken. Laat anderen je helpen. Leg je onderzoek zo goed mogelijk aan hen uit en vraag om hulp. Creatieve mensen hebben vaak ook 'iets' met taal. Vraag eens rond.
Zorg ervoor dat je je hulptroepen er vroeg bij vraagt. Gewoon, meteen als je begint met erover na denken. Dus in het tweede of derde jaar van je onderzoek. Soms kan je ontwerper (of haar partner in mijn geval) helpen, maar dat is waarschijnlijk een beetje laat in het spel…
Dus wat doe je?
- Begin ver van tevoren na te denken over je titel.
- Vraag hulp aan (andere) creatieve geesten en houd brainstormsessies.
- Stel de juiste vragen. (Algemene verklaring? Hoofdonderwerp? Metafoor? Vraag?)
-
Schrijf alle opties op, laat het rusten en pak het later weer op.
Pak het in ieder geval weer op. En denk er nog eens over na. Totdat je de korte en pakkende titel hebt. - Wees moedig. Wees gedurfd. Heb vertrouwen.
- En houd voet bij stuk.
Wees gerust. Het resultaat is het waard!
Isontwerp maakt kunst van meesterwerken
Ilse Schrauwers is grafisch ontwerper, illustrator, conceptdenker, natuurliefhebber, en bomenplanter. En sinds 2012 gespecialiseerd in het ontwerpen van proefschriften en (jubileum)boeken.